Waarom manipuleert een Borderliner? Het gaat dieper dan je denkt

Veel mensen vragen zich af waarom iemand met Borderline er voor ‘kiest’ om mensen te manipuleren. Net zoals dit gebeurt bij mensen die als narcist beschreven worden, komt het heel vaak voor bij mensen die gediagnosticeerd zijn met een Borderline Persoonlijkheidsstoornis. In dit artikel lopen we door een paar punten heen. We vertellen je wat BPS is, wat de kenmerken van iemand met deze stoornis is, waarom iemand met Borderline manipuleert en nog veel meer. Om te weten waarom een Borderliner doet wat diegene doet, moeten we eerst de aandoening begrijpen.

Wat is een Borderline Persoonlijkheidsstoornis?

Zoals we al eerder aangaven, een Borderline Persoonlijkheidsstoornis is een pyschische stoornis. Mensen met BPS hebben een hogere kans op instabiliteit in relaties, impulsiviteit, een (negatief) vervormd zelfbeeld en hele intense emotionele reacties. Deze stoornis kan voor, onder andere, hevige stemmingswisselingen zorgen, verlatingsangst en nog veel meer. De specifieke kenmerken vertellen we je later in dit artikel.

Door die combinaties van symptomen wordt iemand met een Borderline Persoonlijkheidsstoornis vaak gezien als een instabiel persoon of ongeleid projectiel, ondanks dat het een feit is dat ze hier vrij weinig aan kunnen doen. Het blijft immers een psychische aandoening. Ongeveer 1,5% van Nederland is gediagnostiseerd, waarvan het gros vrouwen zijn. Wanneer soortgelijke symptomen bij een man opspelen dan wordt hier eerder de aandoening van antisociale persoonlijkheidsstoornis aan gegeven. Mannen met dezelfde symptomen hebben ook een veel grotere kans om jurisprudentie te ontvangen. Hieronder vind je de specifieke kenmerken van BPS, dit kan een inzicht geven in waarom een Borderlinermanupuleert.

Mogelijke Borderline Persoonlijkheidsstoornis kenmerken

Mensen met BPS (Borderline Persoonlijkheidsstoornis) hebben last van een psychische stoornis welke de volgende kenmerken kan veroorzaken:

• Woede-uitbarstingen
• Automutilatie
• Dissociatieve verschijnselen
• Moeite met mensen vertrouwen
• Stemmingswisselingen
• Negatief zelfbeeld
• Suïcidale gedachtes/pogingen
• Verlatingsangst
• Moeite met contacten (te durven) aangaan/onderhouden
• Impulsiviteit
• Gevoel van leegte/eenzaamheid
• Zwart/wit (alles of niets)-denken

Waarom manipuleert een Borderliner?

We moeten allereerst benoemen dat iedereen met een Borderline Persoonlijkheidsstoornis een persoon is die iets doet vanuit 100 en 1 redenen. Ondanks dat kan er wel in grote lijnen geschetst worden waarom iemand wat doet en kan er dus antwoord gegeven worden op de vraag “waarom manipuleert een Borderliner?”.

Vaker manipuleren Borderliners om hun zin te krijgen, zie het als het gebruiken van een schroevendraaier. Het is namelijk voor velen een soort gereedschap. Dit klinkt heel kort door de bocht, maar er zit een kern van waarheid in. Zoals we eerder benoemde, mensen met BPS hebben moeite met interpersoonlijker relaties. Omdat ze hier moeite mee hebben, gecombineerd met een vervormd zelfbeeld, zien ze vaker manipulatie als ‘de beste/enige manier’ om hun zin te krijgen. Denk aan iemand die zegt in een zeer persoonlijke relatie “als je dit niet voor me doet of dit niet voor me over hebt, dan verbreek ik de relatie”. Deze manipulaties worden vaak gesteld in de vorm van ultimatums die je ‘gewoon’ niet kan winnen als andere partij zijnde. Het is immers weer dat zwart/wit-denken van de kenmerken, het is alles of niets.

Daarnaast manipuleert een Borderliner ook omdat ze heel erg bang kunnen zijn om in de steek gelaten te worden, ook hier geldt een variant van het alles of niets principe. Ze zetten alles op alles, tot manipulatie aan toe, om een persoon dicht bij hun te houden. Ze hebben moeite met contacten aangaan en onderhouden, ze zullen dus veel doen om degene die dicht bij hun staan daar te houden. Ondanks dat de manipulatieve tactieken die hier voor gebruikt worden juist destructief werken. Iemand met BPS zal het destructieve niet zien en enkel het doel voor ogen houden: die geliefde/persoon met een sterke connectie binnen boort houden. We moeten ons blijven realiseren dat mensen met Borderline precies dat zijn: mensen. Ze zijn geen aliens, maar simpelweg mensen die de pech hebben dat ze een persoonlijkheidsstoornis hebben.

Samengevat over de vraag “waarom manipuleert een Borderliner”: Ze hebben een gedachten in hun hoofd die beïnvloedt wordt door hun psychische aandoening en acteren daar vervolgens op via een, voor andere, zeer heftige wijze. Vaak is het alles of niets, zoals we hierboven beschreven, wat als onstuimig ervaren kan worden door anderen.

Nu rest wel de vraag, waar komt Borderline vandaan? Is het aangeboren? Ontwikkel je dit via trauma? Beide? Het antwoord hierop lees je hieronder.

Wat is de oorzaak van Borderline?

Het antwoord is dat er niet één oorzaak van Borderline is. Een Borderline Persoonlijkheidsstoornis kan erfelijk zijn, door trauma ontwikkelt worden of beide. Wel ziet men vaak dat traumatische gebeurtenissen in de jeugd van een Borderline persoon aanwezig zijn. Dit kan te maken hebben met mishandeling, verwaarlozing/emotionele verwaarlozing, misbruik of andere impactvolle gebeurtenissen. Er is, in principe, een verschil te maken tussen erfelijke factoren en traumatische factoren.

Erfelijke factoren Borderline

Iets wat aangeboren is kan ook de reden zijn waarom een Borderliner manipuleert. Erfelijke factoren, ofwel de aanleg ervoor, kunnen door generaties doorgegeven worden. Het menselijk brein wordt, ook, gevormd door het DNA van je stamboom. Denk aan je ouders, je grootouders en in steeds minder invloedrijke stappen de generaties daar voor. Denk hier bij aan heftige reacties op emotionele gebeurtenissen, impulsiviteit, stemmingswisselingen etc. Dit heeft te maken met hoe bepaalde prikkels worden verwerkt door je hersenen. Net zoals andere psychische aandoeningen op de DSM-5 schaal, kan Borderline dus erfelijk zijn.

Traumatische factoren Borderline

Deze psychische/traumatische factoren, die bij veel mensen met BPS voorkomen, hebben dus ook een directe invloed op waarom een Borderliner manipuleert. Het gros van deze ervaringen vindt plaats tijdens de kindertijd en pubertijd, dit is de tijd waar het brein zicht het meeste vormt. Door die grote vorm van impact-inname van het brein, kunnen traumatische factoren een gigantisch effect hebben op de menselijke geestelijke gezondheid. Het gaat hier dus om echt ingrijpende ervaringen of een gevoel van immense onveiligheid in de kinder- of pubertijd.

Door die traumatische ervaringen hebben mensen met BPS moeite om anderen te vertrouwen, ze zijn immers psychisch aangetast door die ervaring. Specifieke redenen hiervoor kunnen zijn, maar zijn niet gelimiteerd tot, het volgende:

• Scheiding van ouders
• Mishandeling
• Overlijden van een naaste
• Lichamelijke verwaarlozing
• Emotionele verwaarlozing
• Seksueel misbruik

Omstreden maatschappelijke omstandigheden

De reden waarom we hier omstreden bij zetten, is omdat deze theorie nog voor discussie zorgt onder experts. Volgens sommige deskundigen wordt gedacht dat het verlies van maatschappelijke zekerheden, zoals familie-, buurt- en kerkgemeenschappen, significant is. Hierdoor ervaren mensen meer eenzaamheid, voelen ze zich meer op zichzelf teruggeworpen en ervaren ze minder veiligheid.

Wat de reden ook is, of dit nu erfelijk, traumatisch of maatschappelijk is, maakt niet uit. Waarom manipuleert een Borderliner? Omdat ze een psychische aandoening hebben. Dit is iets wat voor hunzelf niet makkelijk is, maar voor degene om hun heen ook niet. Ze verdienen begrip, maar moeten ook geholpen worden. Hetzelfde geld voor de mensen om hun heen, hoe moeten zij omgaan met iemand die Borderline heeft? Dat leggen we hieronder kort uit.

Hoe ga ik om met iemand die Borderline heeft?

Er is niet één antwoord, omdat iedereen hun eigen persoon is met hun eigen kenmerken en ervaringen. Dit klinkt heel wollig, maar het is wel waar: iemand met een Borderline Persoonlijkheidsstoornis heeft een unieke ervaring/ervaringen gehad die geleid hebben tot het punt waar ze nu zitten. Er zijn een paar ‘tactieken’ die je kunt inzetten om met een Borderline om te gaan, namelijk:

• Probeer zo veel mogelijk in de ‘ik’-vorm te praten. Geef aan wat jij vindt of denkt. Je hoeft het niet met ze eens te zijn, maar sommige mensen met Borderline hebben moeite met zich inleven in het gevoel van een ander. Door, bijvoorbeeld, te zeggen “Ik weet dat jij er gemakkelijker over denkt, maar ik vind het een goed idee om dit niet te doen vanwege..”
• Luister heel goed naar wat ze zeggen en laat je niet verleiden door subtekst. Iemand met een Borderline persoonlijkheidsstoornis heeft de neiging mensen te manipuleren. Let op de lichaamstaal, de woorden en hun attitude
• Vraag om uitleg! Misconceptie is de opening tot onbegrip. Ook Borderliners zijn mensen die soms moeilijk hun emoties kunnen uiten, vraag om uitleg wanneer je iets niet begrijpt
• Gebruik korte zinnen, dan is er minder kans dat ze woorden verdraaien/je verkeerd begrijpen
• Vat in jou woorden samen wat ze zeggen, denk hierbij aan de LSD-methode (luisteren, samenvatten en doorvragen)

We hopen dat je begrijpt waarom een Borderliner manipuleert. Je hebt nu meer dan enkel een antwoord, het is heel belangrijk om te weten waar zo’n psychische aandoening vandaan komt en hoe je er mee om moet gaan. Een Borderliner begrijpen is moeilijk, maar heel belangrijk voor ze.